Ms(VOM)
ဇန်နဝါရီ၂၉- ၂၀၂၅
ကမ္ဘာ့လေထု အရည်အသွေးတိုင်းတာတဲ့အဖွဲ့အစည်း IQ Air ကနေ ရန်ကုန်မြို့ရဲ့လေထုညစ်ညမ်းမှုဟာ အနီရောင်အဆင့်ဖြစ်ကြောင်းထုတ်ပြန်လာရာ ဒါဟာ အဆိုးရွားဆုံးအဆင့်ကို မရောက်ရှိသေးပဲ သတိပေးချက်အဆင့်မှာသာရှိနေတာလို့ မိုးလေဝသနဲ့ဇလဗေဒ ဦးစီးဌာနက ညွှန်ကြားရေးမှူးဦးလှထွန်း ကပြောပါတယ်။
IQ Air ဝက်ဘ်ဆိုက် ကနေ ကမ္ဘာ့နိုင်ငံ ၂၃၀ကျော်က မြို့တော်တွေရဲ့ လေထုညစ်ညမ်းမှု အခြေအနေတွေကို ယခုဇန်နဝါရီလအတွင်း တိုင်းတာထုတ်ပြန်ရာမှာ ကျန်းမာရေးထိခိုက်စေတဲ့ လေထုညစ်ညမ်းမှု အခြေအနေရှိနေတဲ့ မြို့တွေကိုအဆင့်အလိုက်ဖော်ပြထားရာရန်ကုန်မြိုရဲ့ လေထုညစ်ညမ်းမှုက အဆင့်၄ အထိရောက်ခဲ့ကာ အနီရောင်နဲ့လိမ္မော်ရောင် အရောင်အဆင့်သတ်မှတ်ချက်တွေနဲ့ဖော်ပြ သတိပေးထားတယ်လို့ဆိုပါတယ်။
“လေထုညစ်ညမ်းတာကို IQ Air ကပြောတာတော့အနီရောင်အဆင့်ပေါ့ များသောအားဖြင့်တော့သူကမနက်ပိုင်းတွေမှာ သိပ်သည်းဆများတယ်။အေးတော့သိပ်သည်းဆများတာက ပိုပြီးတော့ လေထုမှာအမှုန်တွေနဲ့မြင်ရတဲ့အနေအထားရှိတယ်။ဒါပေမယ့် နေအပူရှိန်ရလာရင်တော့ တဖြည်းဖြည်းနေမြင့်လာတဲ့အခါ လေကမအေးတော့သိပ်သည်းဆပါးသွားပေါ့သွားတော့ဒီ လေထုညစ်ညမ်းမှုကလည်းနည်းနည်းလေးတော့ပြန်လျော့သွားတယ်။ အခုက အနီရောင်အဆင့်လို့ပြောထားတော့ တစ်ကယ်တမ်းကျတော့ ခရမ်းရောင်တို့ ဘာတို့မှသာ အခုကတော့အနီရောင်က သတိပေးတဲ့အဆင့်ပေါ့ ခရမ်းရောင်ကမှသာ လုံးဝကျန်းမာရေးနဲ့မကိုက်ညီတဲ့အခြေအနေမျိုးပေါ့ ။ လေထုညစ်ညမ်းရင်တော့အပြင်ထွက်ရင် နှာခေါင်းစည်းတပ်တာတို့။ကလေးနဲ့သက်ကြီးရွယ်အိုတွေအနေနဲ့လည်း လေထုညစ်ညမ်းရင်ထိခိုက်တယ်။တစ်ချို့ဆိုကျောင်းပိတ်တာတွေရှိတယ်။အခုထိုင်းဆိုကျောင်းပိတ်တာရှိတယ် ။ဒါတွေတော့လုပ်ရတာပေါ့။” ဟု ဦးလှထွန်း ကပြောထားပါတယ်။
ကမ္ဘာ့လေထု အရည်အသွေးတိုင်းတာတဲ့အဖွဲ့အစည်း IQ Air ရဲ့ ကမ္ဘာပေါ်ကနိုင်ငံတွေ က လေထုညစ်ညမ်းမှုအခြေအနေတိုင်းတာချက်ဟာ satellite ဂြိုလ်တု ကနေ တိုင်းတာ ရတာဖြစ်လို့ တစ်ကယ့်မြေပြင်မှာ မိုးလေဝသဖြစ်စဉ်တိုင်းတဲ့ကိရိယာများနဲ့တိုင်းတာခြင်းလောက်တိကျမှုမရှိပဲ ကွာဟချက်အနည်းငယ်ရှိနိုင်တယ်လို့ဆိုပါတယ်။
“ရန်ကုန်မြို့ လေထုညစ်ညမ်းတယ်ဆိုတာwebsiteတစ်ခုက ဒီIQ Air ကနေရတဲ့အချက်ပေါ့ မူတည်ပြီးပေါ့။သို့သော်ဒီ IQ Airဆိုတာတော့သူတို့နည်းပညာနဲ့တိုင်းတာပေါ့ တကယ့်အောက်ခြေမှာ မြေပြင်ဒေတာ ကိရိယာနဲ့တိုင်းတာကတော့ပိုတိကျတယ်ပေါ့။ ဒီIQ Air ကလည်းမမှန်ဘူးတော့ပြောတာမဟုတ်ဖူး။သူကsatellite ဂြိုလ်တု ကနေ တိုင်းတာဆိုတော့ ဂြိုလ်တုကရတဲ့အချက်နဲ့ပြောတာပေါ့ ။ဒါဟာတကယ်တော့သူတို့ပြောတာက တိကျသေချာတယ်လို့တော့သိပ်ပြောလို့တော့မရဘူး။ဘာလို့ဆိုတော့ကိရိယာနဲ့သေချာတိုင်းတာမဟုတ်တဲ့အတွက် ပြီးတော့ မိုးလေဝသအခြေအနေတွေရော လေထု၊မိုးရွာသွန်းမှုအစရှိတဲ့ အခြေအနေတွေဟာ မြေပြင်မှာကိရိယာနဲ့တိုင်းတာနဲ့ ဂြိုလ်တုကနေ တိုင်းတာဟာ အနည်းငယ်ကွာခြားမှုရှိတယ်။ သို့သော်လည်း ဒါက လေထုညစ်ညမ်းမှုရှိနေသလားဆိုတော့မရှိဘူးလည်းပြောလို့မရဘူး။ ဒေသတွင်းမှာနဲ့အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံတွေကထုတ်လွှင့်တဲ့မီးခိုးမြူငွေ့တွေ ဒါတွေဟာလည်း လေထုနဲ့အတူပါလာနိုင်တာပေါ့။ ” ဟု ဦးလှထွန်းက ဆက်လက်ပြောကြားပါတယ်။
မနေ့က ဇန်နဝါရီ ၂၈ ရက် နေ့လယ်ပိုင်း လေထုအရည်အသွေးတိုင်းတာတဲ့ အဖွဲ့အစည်း IQ Air ရဲ့ တိုင်းတာချက်များအရ ရန်ကုန်မြို့ရဲ့လေထုဟာ ကမ္ဘာ့လေထုညစ်ညမ်းမှု အဆင့် ၈ ကိုရောက်ရှိသွား ပြီလို့သိရပြီး IQ Air ဝက်ဘ်ဆိုက်ကနေ တစ်ကမ္ဘာလုံးရဲ့ လေထုအခြေအနေနဲ့ရာသီဥတုအခြေအနေတွေကိုနေ့စဉ် ထုတ်ပြန်နေတာပါ။
အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံဖြစ်တဲ့ ထိုင်းနိုင်ငံမှာ လေထုညစ်ညမ်းမှုကြောင့် ကျန်းမာရေးသတိပေးချက်တွေနဲ့ ကျောင်းတွေရုံးတွေ ပိတ်ထားရတဲ့အခြေအနေတွေဖြစ်ပေါ် နေပြီး ယခု ဇန်နဝါရီလအတွင်း ရန်ကုန်မြို့ရဲ့ လေထုညစ်ညမ်းမှု အခြေအနေဟာအချို့ရက်တွေမှာ ထိုင်နိုင်ငံ ဘန်ကောက်မြို့ရဲ့ လေထုအခြေအနေထက်ဆိုးနေကြောင်း မိုးလေဝသပညာရှင် ဦးဝင်းနိုင်က သူ့ရဲ့ကိုယ်ပိုင်လူမှုကွန်ယက်စာမျက်နှာမှာဖော်ပြမှုတွေလည်းရှိနေပါတယ်။
လေထုညစ်ညမ်းမှုဟာ ကျန်းမာရေးကိုထိခိုက်နိုင်ကာ နောက်ဆက်တွဲဆိုးကျိုးတွေအနေနဲ့ အသက်ရှူလမ်းကြောင်းဆိုင်ရာရောဂါတွေ၊ ဦးနှောက်၊ အာရုံကြောနဲ့ ဟော်မုန်းပြောင်းလဲမှုတွေကိုပါ အကျိုးသက်ရောက်မှု ရှိနိုင်ပြီး ကလေးငယ်တွေ၊သက်ကြီးရွယ်အိုနဲ့ ရောဂါအခံရှိသူတွေ အထူးဂရုစိုက်သင့်တယ်လို့ဆိုပါတယ်။
ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့ WHO ရဲ့အဆိုအရ ကမ္ဘာ့ေပါ်ရှိလူဦးရေရဲ့ ၉၉ရာခိုင်နှုန်းဟာ အရည်အသွေးညံ့ဖျင်းတဲ့လေကိုရူနေရကြောင်းနဲ့ နှစ်စဉ် လူဦးရေနှစ်သန်းခန့်က လေထုညစ်ညမ်းမှုများနဲ့ဆက်နွယ်ကာအချိန်မတိုင်မှီသေဆုံးနေရတယ်လို့ သိရပါတယ်။
Photo-Cj